• Andrzej Skupień-Florek

       

      Wybór Andrzeja Skupnia–Florka na patrona naszej szkoły nie był przypadkowy. Był on jednym z inicjatorów jej budowy. Jego życie zapowiadało się̨ dość zwyczajnie. Początkowo nic nie wskazywało, iż̇ osiągnie tak wiele. Urodził się 25 listopada 1902 r. w Białym Dunajcu w przysiółku Stołowe. Jego rodzice wraz z siostrą wyjechali do Stanów Zjednoczonych. O sam miał dołączyć́ nieco później. Niestety, życie potoczyło się inaczej. Pozostał z dziadkiem Florianem, po którym otrzymał przydomek Florek. Ukończył tylko 3 klasy szkoły ludowej: jednoklasową w Białym Dunajcu, dwie w Poroninie. Naukę zakończył, gdyż musiał pomagać owdowiałemu dziadkowi w gospodarstwie. W swoich wspomnieniach pisze: „Zdaniem dziadka, większa nauka nie była mi potrzebna, ja natomiast byłem dziadkowi potrzebny, gdyż był on sam, i to wdowcem”. Po śmierci staruszka Andrzej został oddany na służbę̨ do obcych ludzi, ale po latach powrócił w ojcowskie progi i pozostał na gospodarstwie. Odbywając służbę w 21. Pułku Artylerii Polowej w Krakowie, korzystał z tamtejszej biblioteki, kształcąc się w ten sposób sam. Dzięki temu po raz pierwszy zetknął sięz twórczością pisarzy Młodej Polski takich jak: Jan Kasprowicz czy też Władysław Orkan - związanych z Podhalem. Zafascynowały go wiersze i wkrótce sam zaczął tworzyć. W 1930 r. nawiązał łączność z wieloma redakcjami. Rozpoczął działalność publicystyczną. Oprócz działalności pisarskiej podjął działalność społeczną, stając się wielkim społecznikiem.

       

       

       

       

      Udzielał się m.in. w Akcji Katolickiej, kształcąc przy tym wielu młodych górali. Prowadził zespół regionalny, gdzie uczył tańca i śpiewu. Jego twórczość literacka jest bardzo bogata. Pisał w gwarze góralskiej i języku ogólnopolskim: wiersze, gawędy i artykuły. Przygotowywał odczyty. Tworzył też poezję okolicznościową. W swych publikacjach poruszał tematykę społeczną, gospodarczą, historyczną i kulturalną. Poeta wydał 2 monografie: pierwszą na temat wsi Biały Dunajec, drugą w hołdzie jednemu z najwybitniejszych rzeźbiarzy Podhala - Wojciechowi Kułachowi–Wawrzyńcokowi. Należy podkreślić, iż wszystkie jego utwory przepełnione są głęboką troską o dobro społeczności lokalnej. To także wyraz miłości do Podhala jako Małej Ojczyzny. Andrzej Skupień zawsze chodził ubrany po góralsku. Jedno odzienie miał do prac polowych i na co dzień, drugie odświętne. Pielęgnował gwarę góralską.

       

      Praca w gospodarstwie, działalność pisarska i społeczna, spotkania z ludźmi zajmowały mu większość czasu. Dużym zainteresowaniem cieszyły się wieczory ispotkania autorskie poety. Był człowiekiem niezwykle skromnym. Dla wielu mieszkańców Gliczarowa Górnego, a przede wszystkim Białego Dunajca - Stołowego, Andrzej Skupień–Florek to postać do dziś ważna. Najstarsi mieszkańcy wspominają go jako niezwykle ciepłego człowieka, o dużym dystansie do samego siebie, wielkim poczuciu humoru. Wielu przychodziło do niego po radę. Dla następnych pokoleń jest dowodem na to, że można dużo osiągnąć dzięki wytrwałości i ciężkiej pracy.

       

       

       

       

      Zmarł 2 grudnia 1973 r. w Klinice Okulistycznej w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu w Poroninie, gdyż w tamtych czasach nie było jeszcze Parafii i cmentarza w Gliczarowie Górnym. Dziś domem rodzinnym poety zajmuje się jego przyrodnia córka – Antonina. Znajduje się w nim Izba Pamięci. Można znaleźć tam rękopisy autora, publikacje wydane w lokalnej prasie i pamiątki po nim samym: ubrania oraz przedmioty codziennego użytku. Dość częstymi gośćmi są w niej uczniowie Szkoły Podstawowej w Gliczarowie Górnym. Można powiedzieć z całą stanowczością, że w naszej miejscowości duch Andrzeja Skupnia–Florka, mimo upływu lat, jest ciągle żywy. Ciekawostką może być także fakt, iż obecnie dyrektorem naszej szkoły jest wnuk jej Patrona - Andrzej Skupień–Rabion mieszkający przy ulicy Skupniowej.

       

       

      Kopia rękopisu wiersza A. Skupnia-Florka ze zbiorów prywatnych p. Antoniny Skupień

       


      Wiersze i gawędy Andrzeja Skupnia-Florka ukazały się w następujących pozycjach książkowych:


      1.„Poezja młodego Podhala”- wydana nakładem Koła Polonistów UJ, Kraków 1937 r.
      2. „Gawędy Skalnego Podhala” -
      w opracowaniu Wł. Wnuka, Warszawa 1960 r., wyd. PAX
      3.„Od Bugu i Tatr do Bałtyku”- oprac.
      R. Rosiak, Lublin 1965 r.
      4.„Wieś tworząca” II- oprac. E. i R. Rosiaków, Lublin 1966 r.
      5. „Wiersze proste jak życie”- oprac.
      R. Rosiak, Lublin 1966 r.
      6.„Wieś tworząca” III- oprac. E. i R. Rosiaków, Lublin 1968 r.
      7.„Antologia współczesnej poezji ludowej”- oprac. J. Szczawiej , Warszawa 1970 r.
      8.„Wieś tworząca” IV- oprac. E .i R. Rosiak, Lublin, 1970 r.
      9.„Pogłosy Ziemi”- oprac. S. Jończyka, Wyd. PAX 1971 r.
      10.„Andrzej Skupień- Florek. O Tatry Wy moje”- J. i F. Sichelscy, 1987 r.
       

      To właśnie dzięki tym w/w pozycjom spełniło się marzenie poety o wydaniu własnej książki, bo jak sam mawiał „wciołbyk choć takie dziecko po sobie zostawić”.